Pan Jacek Świder – Powiatowy Rzecznik Praw Konsumenta w Rzeszowie, który na co dzień zajmuje się udzielaniem pomocy konsumenckiej oraz informacji prawnych w szeroko pojętym zakresie ochrony konsumentów. Nasz Gość jest również doświadczonym wykładowcą akademickim.
Jest nam bardzo miło, że przyjął Pan zaproszenie i zechciał spotkać się z nami, by przybliżyć i wyjaśnić kilka kwestii związanych z prawami konsumenta. Wspólnie z koleżankami i kolegami z klas VII i VIII przygotowaliśmy listę kilku nurtujących nas pytań, dotyczących robienia bezpiecznych zakupów. Na początku proszę nam wyjaśnić, czym zajmuje się rzecznik praw konsumenta?
Rzecznik praw konsumenta to osoba, która ma przede wszystkim pomagać klientom podczas sporów z przedsiębiorcami. Jego rolą jest doradzanie i podpowiadanie konsumentom w kwestiach przysługujących im praw oraz zakresu obowiązków. Warto wyjaśnić, kim jest konsument. Konsument to osoba kupująca jakieś produkty (np. odzież, meble, artykuły spożywcze) lub korzystająca z jakiś usług (np. kina, banku, salonu kosmetycznego). Zgodnie z Kodeksem Cywilnym za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej (nabywającą od przedsiębiorcy towar lub usługę) w celu bezpośrednio niezwiązanym z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą lub zawodową. Wszystkim konsumentom przysługują podstawowe prawa.
Czym są prawa konsumenta?
Konsumentów chroni przede wszystkim Konstytucja. W Ustawie Zasadniczej znajduje się zapis , zgodnie z którym władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.
Proszę nam wyjaśnić, czy zawsze możemy zwrócić do sklepu niewadliwy i oryginalnie zapakowany towar?
Zwrot towaru zależy od kilku elementów. Pierwszą zasadniczą sprawą jest to, czy kupiliśmy ten produkt w sklepie stacjonarnym czy na odległość (np. przez telefon, internet). Jeśli zakupiliśmy daną rzecz na odległość, mamy prawo do zwrotu tej rzeczy, bez podawania powodu . Natomiast w przypadku zakupu w sklepie tradycyjnym to, czy będziemy mogli zwrócić niewadliwy towar zależy od sprzedawcy. W niektórych sklepach na paragonie umieszczona jest informacja o możliwości zwrotu towaru w określonym terminie.
Czy jest możliwe, aby zareklamować towar w sytuacji, gdy zgubiło się gwarancję lub paragon?
Odpowiedź brzmi: tak. Jeśli, np. zgubiło się paragon, wystarczy dowieść, że dana rzecz została zakupiona u danego sprzedawcy, np. dowodem na to jest przelew bankowy, potwierdzenie dokonania zapłaty kartą. Jednak chciałbym zwrócić waszą uwagę na kategorię dwóch pojęć: gwarancja i rękojmia. Gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem tego, który tej gwarancji udziela (np. zobowiązuje się, że daną rzecz naprawi, wymieni, zwróci pieniądze). Gwarantem często jest producent. W tzw. oświadczeniu gwarancyjnym zapisana jest informacja, w jakim zakresie dana gwarancja obowiązuje. Miejcie na uwadze, że gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem. Proponuję , aby konsumenci korzystali z prawa do rękojmi, czyli z określonego w kodeksie cywilnym prawa do reklamacji rzeczy, która okazała się być wadliwa (np. brak właściwości jakie dana rzecz mieć powinna).
Co należy zrobić, gdy chcemy zareklamować dany produkt a sprzedawca odmawia przyjęcia reklamacji?
Sprzedawca nie ma prawa odmówić klientowi złożenia reklamacji, nawet choćby uważał, że jest ona niezasadna. Korzystne dla konsumenta jest składanie reklamacji z tytułu rękojmi. Zgłoszenie reklamacyjne należy składać na piśmie.
Co zrobić, gdy zamawiana przez nas rzecz okaże się zepsuta/uszkodzona?
Proszę mieć na uwadze to, że sprzedawca wysyłając rzeczy do konsumenta odpowiada za to, w jakim stanie dany produkt dotrze do odbiorcy. W sytuacji, kiedy produkt jest uszkodzony, konsument ma prawo do złożenia reklamacji.
Co, jeśli zamówimy daną rzecz, a sprzedawca nam go nie wyśle, albo gdy odeślemy dany towar, a sprzedawca nie zwróci nam pieniędzy?
Jeśli konsument padnie ofiarą oszustwa, takie oszustwo należy zgłosić jak najszybciej na Policję albo do prokuratury. Również można szukać pomocy u rzecznika praw konsumenta, który będzie się starał wpłynąć na zachowanie nieuczciwego sprzedawcy.
Czy przerywając z przyczyn losowych kurs językowy szkoła ma prawo zatrzymać wpłacone pieniądze?
Wszystko zależy od zapisów umowy, czy przewiduje ona możliwość rozwiązania umowy zawartej na czas określony i na jakich warunkach. Umowa taka może przewidywać możliwość rozwiązania umowy za wypowiedzeniem za odpłatnością. Jednak często jest tak, że umowa przewiduje opłatę dodatkową (tzw. karę umowną) za zerwanie umowy, gdy nie można jej wypowiedzieć lub zerwie się ją bez zachowania warunków wypowiedzenia. Czynniki losowe mogą, ale nie muszą być uwzględnione przez podmiot szkoleniowy, z którym zawarto umowę. Należy uważać na szkolenia on-line, w których zastosowanie mają przepisy Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Umowa taka może być rozwiązana jedynie, gdy zawarta jest na okres dłuższy niż 5 lat. Umowy na okres krótszy mogą być rozwiązane tylko, gdy jest taki zapis w umowie i gdy przesłanki do jej rozwiązania zostały spełnione.
Czy można zwrócić bilet kolejowy, który był zakupiony podczas promocji?
Kupując bilet promocyjny, pasażer powinien liczyć się z tym, że w zamian za niższą cenę biletu może mieć ograniczone warunki zwrotu lub wymiany biletu. Dlatego też konieczne jest wcześniejsze zapoznanie się z warunkami taryfowymi (regulaminem) danej oferty. Można też zapytać o nie kasjera.
Dziękujemy za rozmowę.
Dziękuję.
